Umowa sprzedaży psa lub kota

W 2020 r. ceny zwierząt domowych wzrosły o blisko 30%. Największy wzrost cen dotyczył rasowych psów i kotów. Ich ceny są teraz nierzadko równe cenom niektórych używanych samochodów. Dlatego zarówno sprzedawcy, jak i nabywcy rasowych psów i kotów zauważają co raz większą potrzebę zawierania umów sprzedaży zabezpieczających ich interesy. W większości przypadków prawidłowa skonstruowana umowa sprzedaży psa lub kota pozwala bowiem uniknąć późniejszych sporów.

Oczywiście umowa sprzedaży rasowego psa lub kota będzie się różnić w zależności od tego, czy stronami transakcji są profesjonaliści, czy też sprzedaż dokonywana jest na rzecz konsumenta. W obu przypadkach zasadnicza część postanowień umownych będzie jednak tożsama.

Umowa sprzedaży psa lub kota – jaka forma?

Co do zasady, umowa sprzedaży psa lub kota nie wymaga formy szczególnej. Oznacza to, że strony mają dużą swobodę w zakresie wyboru formy w jakiej zawrą umowę. W pierwszej kolejności wybór może paść na formę ustną. Niewątpliwie jej zaletą jest prostota. Forma ustna posiada jednak liczne mankamenty.  Najistotniejszym z nich jest brak udokumentowania przebiegu transakcji i ustaleń stron. Strony umowy ustnej najczęściej nie znają swoich praw i obowiązków. Może to rodzić spory i skutecznie utrudniać wyegzekwowanie od kontrahenta wywiązania się ze swoich zobowiązań. Z tego powodu zalecane jest zawieranie umów sprzedaży psa lub kota w formie pisemnej. Forma ta pozwala na swobodne i wyraźne sformułowanie dodatkowych postanowień umownych. Z praktyki wynika też, że strona umowy pisemnej w dużo większym stopniu jest skłonna wywiązać się ze swoich zobowiązań niż strona umowy ustnej.

Od września 2016 r. istnieje również możliwość zawarcia umowy na odległość w tzw. formie dokumentowej. Oznacza to, że strony mogą zawrzeć umowę wymieniając się oświadczeniami woli np. za pośrednictwem wiadomości sms lub e-mail. W praktyce najczęściej strony decydują się na zawarcie umowy dokumentowej w ten sposób, że po przesłaniu przez jedną ze stron skanu lub zdjęcia podpisanej umowy, druga ze stron odsyła umowę ze swoim podpisem. Bez wątpienia sposób ten łączy zalety formy pisemnej z udogodnieniami jakie dają środki komunikacji elektronicznej na odległość.

Określenie stron umowy

Wbrew pozorom określenie stron jest bardzo istotnym elementem umowy. Po pierwsze dlatego, że bez pełnych danych identyfikujących drugą stronę dochodzenie swoich praw przed sądem może okazać się bardzo utrudnione lub wymagać dodatkowych nakładów czasu i pieniędzy. Po drugie, określenie sprzedawcy może ułatwić identyfikację uprawnień przysługujących kupującemu. Ustawodawca przewidział bowiem, że konsumentom w relacjach z przedsiębiorcami przysługują szersze uprawnienia niż w przypadku transakcji zawieranych pomiędzy stronami, z których żadna z nich nie ma przymiotu profesjonalisty. Warto w tym miejscu nadmienić, że w orzecznictwie sądów podkreśla się, że co do zasady hodowcy rasowych psów i kotów są przedsiębiorcami w myśl przepisów kodeksu cywilnego.

Przedmiot umowy

Istotnym jest, aby umowa sprzedaży rasowego psa lub kota prawidłowo określała jej przedmiotu. W tym wypadku będzie to zobowiązanie sprzedawcy do przeniesienia własności i wydania psa lub kota oraz zobowiązanie kupującego do odebrania zwierzęcia i zapłaty ceny. Przy określaniu przedmiotu umowy ważnym jest aby dokładnie opisać psa lub kota wskazując na jego rasowy charakter, rodowód oraz przynależność hodowli do związku kynologicznego.

Umowa sprzedaży psa lub kota – oświadczenia stron

Dodatkowym, ale przydatnym elementem umowy są oświadczenia stron. Z perspektywy kupującego pożądanym jest, aby sprzedający złożył stosowne oświadczenia co do braku wad fizycznych i prawnych psa lub kota lub przedstawił zaświadczenie weterynarza o stanie zwierzęcia. Odpowiednie sformułowanie oświadczeń w umowie może zniechęcić nieuczciwego sprzedawcę do sprzedaży chorego psa lub kota.

Cena, zaliczka, zadatek

Samo określenie ceny najczęściej nie sprawia stronom problemu. Najczęstszych problemów nastręcza stronom rozróżnienie instytucji zaliczki od zadatku. Nie są to tożsame pojęcia. Zaliczka zawsze podlega zwrotowi, jeżeli strony nie zawrą finalnie umowy. Inaczej jest w przypadku zadatku. W razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona ma prawo do rekompensaty określanej właśnie zadatkiem. I tak, jeżeli umowa nie została wykonana z uwagi na winę dającego zadatek, to strona przyjmująca zadatek może go zachować. Z kolei, jeżeli umowa nie została wykonana przez stronę, która otrzymała zadatek, to strona która go wręczyła może żądać zwrotu jego dwukrotnej wysokości.

Prawo odstąpienia

Strony mogą też postanowić, że jednej lub obu stronom przysługiwać będzie prawo odstąpienia od umowy w określonym terminie. Skorzystanie z tego prawa może być uzależnione od zapłaty odstępnego. Należy pamiętać, że ustawowe prawo odstąpienia określone w art. 27 ustawy o prawach konsumenta może znaleźć zastosowanie wyłącznie przy umowach zawieranych na odległość lub poza siedzibą przedsiębiorstwa (hodowli). W takich sytuacjach konsument może w terminie 14-dni od dnia wydania psa lub kota odstąpić od umowy bez podawania przyczyny i ponoszenia kosztów. Jeżeli nie został o tym uprawnieniu poinformowany termin ten ulega wydłużeniu. Niedopuszczalnym jest też zastrzeżenie odstępnego na wypadek skorzystania przez konsumenta z ustawowego prawa odstąpienia.

Umowa sprzedaży psa lub kota – klauzule dodatkowe

Poza standardowymi klauzulami strony często zawierają postanowienia umowne mające na celu zapewnienie wyłączności do puli genetycznej. Przykładowo sprzedawca może zobowiązać nabywcę do późniejszej kastracji zwierzęcia. Z kolei, hodowcy nabywającemu tzw. reproduktora może zależeć na zagwarantowaniu, że sprzedawca nie zachował dla siebie nasienia reproduktora.

Wnioski

Przed kupnem rasowego psa i kota zachęcam do weryfikacji przygotowanej przez drugą stronę umowy lub sporządzenia własnej. Jestem w stanie udzielić Państwu niezbędnego wsparcia w tym zakresie. Osoby zainteresowane zachęcam do kontaktu poprzez poniżej zamieszczony formularz elektroniczny, telefonicznie lub bezpośrednio na adres kancelarii podany w zakładce kontakt.