Brak płatności od kontrahenta

Brak płatności od kontrahenta – windykować, czy negocjować? To pytanie stawia sobie prędzej, czy później każdy przedsiębiorca. Jak podaje Prezes UOKiK z zatorami płatniczymi boryka się od 80 do 90% polskich firm. Przeterminowane płatności są najbardziej dotkliwe dla mikro i małych przedsiębiorców. Oczywiście nie oznacza to, że problem nie jest bolący również dla średnich i dużych przedsiębiorców. Brak płatności od kontrahenta to również ich problem.

Jak to zwykle bywa w życiu odpowiedź na pytanie postawione na wstępie nie jest jednoznaczna. Dlatego też, w tym wpisie postaram się przybliżyć nieco zalety i wady obu dróg radzenia sobie z brakiem płatności od kontrahenta.

Zalety pozasądowej windykacji

Nie jest tajemnicą, że czas trwania postępowań w Polsce jest długi. W większości dużych sądów na uzyskanie nakazu zapłaty należy czekać ponad 2 miesiące. Dlatego też, skuteczną drogą odzyskania swoich należności może okazać się podjęcie negocjacji z dłużnikiem. Główną zaletą windykacji pozasądowej jest bez wątpienia szybkość. Sprawny negocjator jest w stanie ustalić z dłużnikiem warunki spłaty, które praktycznie zawsze będą prowadziły do szybszej spłaty zadłużenia niż w przypadku skierowania sprawy do sądu.

Kolejną zaletą tej drogi jest też możliwość utrzymania dalszych relacji handlowych z dłużnikiem. Przedsiębiorcy w końcu zależy nie tylko na odzyskaniu swoich wierzytelności, ale również na utrzymaniu lub poszerzeniu swojej bazy klientów. Warto przy tym pamiętać, że pozasądowa windykacja nie oznacza z góry odzyskania mniejszej części należności. Ustalenia w zakresie spłaty zadłużenia mogą wprawdzie uwzględniać ratalną spłatę, ale niekoniecznie muszą pomijać kwestię rekompensaty za opóźnienie. Tą rekompensatą mogą być oczywiście odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych lub zryczałtowana rekompensata za odzyskiwanie należności, o której mowa w art. 10 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Brak płatności od kontrahenta – wady pozasądowej windykacji

Pozasądowa windykacja ma też swoje wady. Dość częstą praktyką jest podejmowanie przez dłużników pozornych negocjacji. W takich sytuacjach podjęcie przez dłużnika negocjacji ma na celu wyłącznie odsunięcie w czasie procesu sądowego lub też doprowadzenie do przedawnienia wierzytelności. Negocjowanie z dłużnikiem spłaty zadłużenia może się też wiązać z rezygnacją z części dochodzonych roszczeń (np. części odsetek), wydłużeniem terminu spłaty lub rozłożeniem jej na raty.

Brak płatności od kontrahenta – zalety sądowej windykacji

Sądowa windykacja należności ma również swoje zalety. Jedną z nich jest bez wątpienia możliwość skutecznego dochodzenia szeregu roszczeń ubocznych takich jak: odsetki, rekompensata za koszty odzyskiwania należności, czy zwrot kosztów procesu. Ten ostatni, w sprzyjających warunkach, może też zrekompensować koszty obsługi prawnej na etapie przedsądowym. Co równie istotne, w dużej części spraw dłużnik widząc zasadność roszczenia nie wdaje się w ogóle spór. Skutkuje to relatywnie szybkim uprawomocnieniem się nakazu zapłaty i możliwością jego komorniczej egzekucji.

Warto nadmienić, że wniesienie sprawy do sądu może też zmobilizować do szybszych płatności niektórych stałych kontrahentów, którzy de facto kredytują się wierzycielem celowo płacąc za faktury ze znacznym opóźnieniem.

Wady sądowej windykacji

Oczywiście sądowa windykacja ma swoje wady. Główną z tych wad jest wspomniany na początku czas trwania postępowania. Niestety organizacja pracy polskich sądów pozostawia wiele do życzenia. Konsekwencją tego są wciąż wydłużające się procesy. To, czy uda się sprawnie przeprowadzić proces zależy przeważnie od tego, przed którym sądem będzie rozpatrywana sprawa. Nie jest tajemnicą, że sądy z dużych ośrodków miejskich są notują największy napływ spraw, jednocześnie mając największe braki kadrowe.

Kiedy negocjować, a kiedy windykować?

Decyzja o negocjowaniu z dłużnikiem lub kierowaniu sprawy do sądu powinna być dokonywana indywidualnie. Powinna ona uwzględniać takie elementy jak:

• przebieg dotychczasowej współpracy handlowej,
• wysokość wierzytelności,
• wolę spłaty po stronie dłużnika,
• charakter wierzytelności (sporna / niesporna),
• informację o postępowaniach egzekucyjnych / restrukturyzacyjnych toczących się z udziałem dłużnika.

Tylko całościowa ocena ww. elementów pozwala podjąć prawidłową decyzję o sposobie windykacji.

Wnioski

Warto pamiętać, że kierowanie sprawy o zapłatę do sądu nie jest jedynym dostępny dla wierzyciela rozwiązaniem. Nie zawsze jest to też najlepsze rozwiązanie zarówno pod względem prawnym, jak i biznesowym. Częściowa rezygnacja ze swoich roszczeń może okazać się w końcowym rozrachunku bardziej opłacalna niż wchodzenie w spór sądowy z kontrahentem. Z drugiej strony w części przypadków już pobieżna ocena pokazuje, że próba polubownego rozwiązania sporu będzie tylko i wyłącznie stratą czasu. Dlatego decyzja o wyborze drogi windykacji nie powinna być podejmowana w oparciu o z góry przyjęte założenie, lecz analizę uwzględniającą rachunek zysków i strat.

Jestem w stanie udzielić Państwu niezbędnego wsparcia w przypadku braku płatności od kontrahenta. Moje usługi obejmują zarówno prowadzenie windykacji na etapie przedsądowym, jak i sądowym. Osoby zainteresowane zachęcam do kontaktu poprzez poniżej zamieszczony formularz elektroniczny. Istnieje również możliwość umówienia konsultacji telefonicznych, za pośrednictwem komunikatorów Microsoft Teams i Zoom oraz osobiście. Dane kontaktowe znajdą Państwo w zakładce “Kontakt” oraz w stopce strony internetowej.