Używany samochód z wadą ukrytą

Kupno używanego samochodu wiąże się niechybnie z większym ryzykiem. Nie oznacza, to jednak że kupujący jest pozbawiony praw. Warto o tym pamiętać. Polacy wciąż dużo chętniej kupują samochody z tzw. drugiej ręki, a sprzedawcy często wolą przemilczeć stan techniczny samochodu. Wada ukryta jest zatem zjawiskiem dość częstym przy zakupie używanego pojazdu.

Czym jest wada ukryta?

Wada ukryta nie jest pojęciem kodeksowym. W potocznym znaczeniu tego pojęcia wadą ukrytą są wszelkie braki w towarze lub produkcie, o których nabywca nie wiedział w momencie zawierania umowy sprzedaży. Przechodząc na grunt pojęć stricte prawnych należy wskazać, że wadą ukrytą mogą być zarówno wady fizyczne, jak i prawne. Definicje tych pojęć wraz z opisem uprawnień przysługujących kupującemu odnajdziemy już tym razem w kodeksie cywilnym.

Wada fizyczna

Wada fizyczna jest zdefiniowana jako niezgodność rzeczy sprzedanej z umową. Jak wskazuje kodeks cywilny rzecz jest niezgodna z umową m. in. jeżeli nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór. W przypadku zakupu auta wadą fizyczną może być uszkodzony silnik, “cofnięty” licznik lub okoliczność, że pojazd jest powypadkowy. Jeżeli sprzedawca nie poinformował ww. okolicznościach lub nawet podstępnie je zataił, to będą one stanowić wadę fizyczną pojazdu.

Wada prawna

Wada prawna ma zgoła inny charakter niż wada fizyczna. Dotyczy ona stanu prawnego rzeczy, a nie jej stanu technicznego lub właściwości. W przypadku sprzedaży samochodu może ona wystąpić w sytuacji, gdy zakupiony samochód stanowi własność osoby trzeciej (np. pochodzi z kradzieży) lub jest obciążony prawem (np. zastawem) na rzecz osoby trzeciej. Wadą prawną samochodu będzie też okoliczność, że nabywca nie może nim swobodnie korzystać i rozporządzać. Tak będzie, gdy komornik zajął pojazd przed sprzedażą.

Wada ukryta a rękojmia

W przypadku, gdy zakupiony pojazd jest obarczony wadą nabywcy przysługują uprawnienia z rękojmi. Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego kupujący może:

1. złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny sprzedaży albo o odstąpieniu od umowy,
2. zażądać usunięcia wady.

Wybór uprawnienia należy co do zasady do kupującego. Obniżenie ceny i odstąpienie od umowy nie są jednak możliwe, gdy sprzedawca niezwłocznie usunie wadę. Jeżeli kupujący złoży oświadczenie o obniżeniu ceny, to powinien pamiętać, że obniżenie ceny powinno być adekwatne. Jeżeli zdecyduje się z kolei odstąpić od umowy, to strony zwracają sobie nawzajem świadczenia – sprzedawca cenę sprzedaży a kupujący pojazd. W każdym z przypadków zalecane jest wystosowanie żądań listem poleconym, jak również zachowanie potwierdzenia nadania i odbioru przesyłki. Dochowanie tych formalności jest istotne z punktu widzenia ewentualnego sporu sądowego.

Co istotne powyższe uprawnienia przysługują również w stosunku do samochodów używanych. Fakt, że samochód jest używany nie powoduje sam w sobie wyłączenia przepisów o rękojmi przy sprzedaży. Należy jednak nadmienić, że w przypadku samochodów używanych pojawienie się niektórych wad w trakcie użytkowania może być związane z jego normalnym zużyciem. W takich sytuacjach kupującemu pozostaje wykonać naprawę we własnym zakresie.

Wada ukryta a terminy

Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi za wady fizyczne do 2 lat od dnia wydania rzeczy. Dodatkowo, trzeba pamiętać, że roszczenia kupującego przedawniają się, jeżeli ten z nich nie skorzysta w terminie 1 roku licząc od dnia stwierdzenia wady. W przypadku przedawnienia się roszczeń należy się liczyć z tym, że kupujący będzie mógł zgodnie z prawem uchylić się od spełnienia żądań kupującego. Ewentualne skierowanie sprawy do sądu wiązałoby się też z ryzykiem podniesienia przez kupującego zarzutu przedawnienia i niechybnym przegraniem sprawy. Sąd uwzględniając zarzut przedawnienia nie rozpoznaje istoty sprawy, tj. nie rozpatruje, czy wada faktycznie istnieje i czy sprzedawca za nią odpowiada.

Wyłączenie rękojmi

Co do zasady postanowienia wyłączające odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi względem konsumenta są sprzeczne z prawem i jako takie nieskuteczne. Takie zastrzeżenia są jednak dopuszczalne w relacjach z przedsiębiorcami, którzy co do zasady ponoszą większe ryzyko niż konsumenci.

Wnioski

W przypadku wystąpienia wady używanego samochodu warto zasięgnąć opinii mechanika lub rzeczoznawcy co do jej charakteru. Jeżeli wada tkwiła w pojeździe w dniu sprzedaży, to kupujący może dochodzić swoich praw na drodze polubownej lub przed sądem.

Jestem w stanie udzielić Państwu niezbędnego wsparcia przy dochodzeniu swoich praw na etapie przedsądowym i sądowym. Osoby zainteresowane zachęcam do kontaktu poprzez poniżej zamieszczony formularz elektroniczny. Istnieje również możliwość umówienia konsultacji telefonicznych, za pośrednictwem komunikatorów Microsoft Teams i Skype oraz osobiście. Dane kontaktowe znajdą Państwo w zakładce “Kontakt” oraz w stopce strony internetowej.