Każdy powołany ma prawo złożyć odwołanie od ćwiczeń wojskowych. Warto o tym pamiętać, albowiem inwazja Rosji na Ukrainę skutkowała ogromnym wzrostem powołań rezerwistów na ćwiczenia wojskowe. Aktualnie wojsko powołuje rocznie na ćwiczenia ponad 200 tysięcy osób. Co raz częściej zdarza się, że wezwania na ćwiczenia wojskowe otrzymują również osoby które przeszły jedynie przez kwalifikację wojskową. Są to osoby, które nie tylko nie odbyły służby zasadniczej (tzw. pobór), ale również nie przeszły żadnego przeszkolenia wojskowego. Wśród powołanych na ćwiczenia znajdują się też osoby, które z różnych względów nie powinny odbywać ćwiczeń wojskowych. Wojskowe Centra Rekrutacji nie weryfikują bowiem przed wydaniem karty powołania na ćwiczenia wojskowe, czy istnieją przeciwskazania do jej wydania.
Ile trwają ćwiczenia wojskowe?
W myśl przepisów ustawy o obronie ojczyzny ćwiczenia wojskowe mogą być:
- jednodniowe;
- krótkotrwałe – trwające nieprzerwanie do 30 dni;
- długotrwałe – trwające nieprzerwanie do 90 dni;
- rotacyjne – trwające łącznie do 30 dni i odbywane z przerwami w określonych dniach w ciągu danego roku kalendarzowego.
W praktyce wojsko wzywa rezerwistów najczęściej na ćwiczenia krótkotrwałe trwające nie dłużej niż 14 dni. Zdarzają się też powołania na ćwiczenia jednodniowe i kilkudniowe. Długość ćwiczeń jest uzależniona od jednostki wojskowej oraz zawodu wykonywanego przez powołanego na ćwiczenia wojskowe.
Konsekwencje niestawienia się na ćwiczenia wojskowe
W praktyce jeżeli żołnierz nie stawi się na ćwiczenia i nie usprawiedliwi swojej nieobecności, to Wojskowe Centrum Rekrutacji składa zawiadomienie do organów ścigania. Niestawienie się na ćwiczenia wojskowe bez uzasadnionej przyczyny jest bowiem wykroczeniem. Taki czyn podlega karze aresztu lub grzywny. Zgodnie z przepisami sąd może orzec karę aresztu w wymiarze od 5 do 30 dni albo karę grzywny w wysokości do 5 000 zł. Należy podkreślić, że w niektórych sytuacjach organy ścigania mogą również zakwalifikować niestawienie się na ćwiczenia wojskowe jako przestępstwo, a nie wykroczenie. Niesie to oczywiście ryzyko surowszej odpowiedzialności karnej.
Czy można się odwołać od ćwiczeń wojskowych?
Powołanie na ćwiczenia wojskowe następuje w formie decyzji administracyjnej. W konsekwencji powołanemu na ćwiczenia wojskowe przysługuje prawo do złożenia odwołania na zasadach określonych w kodeksie postępowania administracyjnego.
Powołany składa odwołanie w terminie 14 dni od dnia otrzymania karty powołania na ćwiczenia wojskowe. Termin do złożenia odwołania biegnie od dnia odebrania karty powołania na ćwiczenia wojskowe. Adresatem odwołania jest organ wyższej instancji, tj. Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji. Należy przy tym pamiętać, że odwołanie składa się jednak za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżaną kartę powołania na ćwiczenia wojskowe.
Czy złożenie odwołania znosi obowiązek stawienia się na ćwiczenia?
Wojskowe Centra Rekrutacji umieszczają na kartach powołania pouczenia, zgodnie z którymi odwołanie nie wstrzymuje obowiązku stawienia się na ćwiczenia wojskowe. Zdaniem Kancelarii takie stanowisko nie znajduje oparcia w aktualnych przepisach. Brak jest bowiem ustawowej podstawy wskazującej na to, że karta powołania ćwiczenia wojskowe podlega natychmiastowemu wykonaniu. Taki przepis istniał wyłącznie na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy. Z uwagi jednak na ryzyko odpowiedzialności karnej kancelaria nie poleca nie przemyślanego ignorowania orzeczeń organów wojskowych.
Z jakich przyczyn można się odwołać od ćwiczeń wojskowych?
Ustawa o obronie ojczyzny zawiera szereg zwolnień z obowiązku pełnienia służby wojskowej, w tym odbywania ćwiczeń wojskowych.
Do takich przyczyn należą przede wszystkim przyczyny:
- stan zdrowia,
- sytuacja rodzinna,
- pełnienie istotnych funkcji politycznych,
- pełnienie istotnych funkcji w organach państwowych i samorządowych,
- fakt przeznaczenia do służby zastępczej ze względu na przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne – więcej na temat służby zastępczej przeczytasz tutaj,
- wyłączenie spod obowiązku pełnienia służby wojskowej w razie mobilizacji i w czasie wojny.
Zdarza się, że organy wojskowe uchylają karty powołania na ćwiczenia wojskowe z uwagi na szczególną sytuację życiową lub zawodową żołnierza rezerwy. W takich sytuacjach decyzja należy od uznania organu. Przedstawiona argumentacja powinna być zatem szczególnie starannie przygotowana.
Dlaczego nie warto samemu sporządzać odwołania?
Na koniec warto wspomnieć, że przepisy wykluczają możliwość wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję w sprawie powołania do odbycia ćwiczeń wojskowych. Oznacza to, że popełnionego błędu przy sporządzaniu odwołania nie można naprawić przed sądem. Dlatego istotnym jest, aby odwołanie od ćwiczeń wojskowych było sporządzona w możliwie jak najbardziej profesjonalny sposób.
Wcześniejsza zmiana kategorii wojskowej
Osoby, które mają problemy zdrowotne, a nie dostały jeszcze karty powołania na ćwiczenia wojskowe, powinny rozważyć prewencyjną zmianę kategorii. Pozwoli to uniknąć późniejszego stresu związanego z odwołaniem od ćwiczeń wojskowych. Kancelaria specjalizuje się w pomocy żołnierzom w procesie zmiany kategorii wojskowej. Więcej na temat zmiany kategorii przeczytasz tutaj
Kancelaria – odwołanie od ćwiczeń wojskowych
Kancelaria Radcy Prawnego pomaga klientom w sprawach o powołanie na ćwiczenia wojskowe. Pomoc może polegać na sporządzeniu samego odwołania od powołania na ćwiczenia wojskowe albo na kompleksowej reprezentacji przez kancelarię w toku postępowania przed organami wojskowymi. Radca prawny Maciej Mierecki posiada kilkuletnie doświadczenie w reprezentowaniu klientów w sprawach z zakresu prawa wojskowego. Kancelaria świadczy pomoc prawną klientom z terenu całej Polski, również zdalnie.
Osoby zainteresowane umówieniem się na poradę prawną dotyczącą odwołania od ćwiczeń wojskowych zapraszam do kontaktu telefonicznego pod numerem 794-391-423. Istnieje możliwość umówienia porady telefonicznej albo online (Microsoft Teams). Dane kontaktowe oraz formularz elektroniczny znajdą Państwo w zakładce “Kontakt”.