Służba zastępcza to alternatywa dla zasadniczej służby wojskowej. W ostatnim czasie temat służby zastępczej zyskał na popularności. Wiąże się to ze skokowym wzrostem powołań rezerwistów do odbywania ćwiczeń wojskowych. Więcej o powołaniu na ćwiczenia wojskowe przeczytasz tutaj
Służba zastępcza jako prawo konstytucyjne
Konstytucja nakłada na każdego obywatela obowiązek obrony ojczyzny. Oczywiście konstytucja gwarantuje również obywatelom prawo do ubiegania się o zwolnienie z obowiązku pełnienia służby wojskowej.
Dla kogo jest służba zastępcza?
Służba zastępcza jest instytucją skierowaną do osób, które nie mogą pełnić służby wojskowej ze względu na przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne. Chodzi tu zatem wyłącznie o dwie wspomniane kategorie osób. Przykładowo o przeznaczenie do służby zastępczej mogą wnioskować świadkowie jehowy, czy też wyznawcy niektórych odłamów buddyzmu.
Służba zastępcza – sposób pełnienia
Szczegółowe regulacje w przedmiocie służby zastępczej znajdują się w ustawie o obronie ojczyzny. Ustawa wskazuje, że służba zastępcza może polegać na:
- wykonywaniu prac w instytucjach cywilnych;
- pełnieniu służby w formacjach uzbrojonych niewchodzących w skład Sił Zbrojnych.
Kandydat do służby zastępczej może ją pełnić w instytucjach cywilnych związanych m. in. z: ochroną zdrowia, obroną przeciwpowodziową, czy też obroną cywilną.
Finalnie, możliwe jest również pełnienie służby zastępczej w niewojskowych formacjach uzbrojonych takich jak Policja, czy Straż Ochrony Kolei. Należy jednak podkreślić, że takie przypadki będą wyjątkowo rzadkie i będą dotyczyć osób, które wyrażą na to zgodę.
Służba zastępcza a mobilizacja i wojna
Osoby przeznaczone do służby zastępczej są wyłączone spod obowiązku pełnienia służby wojskowej. Takie osoby są w konsekwencji oznaczone w ewidencji wojskowej jako tzw. zasób nieefektywny. Oznacza to, że w przypadku przywrócenia zasadniczej służby wojskowej winny one być wezwane do odbycia służby zastępczej zamiast powołane do pełnienia służby wojskowej.
Czy służba zastępcza zwalnia z ćwiczeń wojskowych?
Wojskowe Centra Rekrutacji nie mogą wzywać na ćwiczenia wojskowe osób przeznaczonych do pełnienia służby zastępczej. Wynika to z przepisów ustawy o obronie ojczyzny. Jak wspomniano wcześniej osoba przeznaczona do służby zastępczej nie może pełnić służby wojskowej. W przypadku żołnierzy rezerwy pełnienie służby wojskowej polega właśnie na odbywaniu ćwiczeń wojskowych.
Służba zastępcza a kwalifikacja wojskowa
Kwestia przeznaczenia do służby zastępczej jest szczególnie istotna dla młodych mężczyzn, którzy nie ukończyli 18 roku życia. Jeszcze przed stawieniem się do kwalifikacji wojskowej warto bowiem rozważyć, czy zachodzą przesłanki do wnioskowania o przeznaczenie do służby zastępczej. Warto podjąć działania prawne z odpowiednim wyprzedzeniem, gdyż procedura jest długotrwała. Więcej o kwalifikacji wojskowej przeczytasz tutaj
Wniosek o przeznaczenie do służby zastępczej
Przepisy ustawy o obronie ojczyzny zawierają wyłącznie wykaz minimalnych wymagań formalnych w wniosku o przeznaczenie do służby zastępczej. Sądy administracyjne stoją też na stanowisku, że ciężar dowodu spoczywa na obywatelu. Wnioskodawca udowadnia zatem, że spełnia przesłanki przeznaczenia do służby zastępczej. Wbrew pozorom nie jest to proste. Kancelaria pomaga zatem klientom zadbać o to, aby wniosek był kompletny a argumentacja i przedłożone dowody były przekonujące. Każda sprawa jest w istocie indywidualna i nie ma jednego uniwersalnego wzoru wniosku.
Przesłuchanie przed komisją
Służba zastępcza nie jest przeznaczona dla wszystkich. Komisja ds. służby zastępczej nie rozpatruje wniosków automatycznie. Każdy wniosek podlega indywidualnej weryfikacji. Komisja ds. służby zastępczej przesłuchuje również wnioskodawcę. Warto zatem skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej.
Kancelaria Kraków
Kancelaria Radcy Prawnego Maciej Mierecki udziela pomocy prawnej osobą, które chcą się ubiegać o przeznaczenie do służby zastępczej. Radca prawny Maciej Mierecki oferuje swoje usługi zarówno żołnierzom rezerwy, jak i osobom wezwanym na kwalifikację wojskową. Radca prawny Maciej Mierecki ma kilkuletnie doświadczenie w reprezentowaniu klientów w sprawach z zakresu prawa wojskowego. Kancelaria świadczy pomoc prawną klientom z terenu całej Polski, również zdalnie.
Osoby zainteresowane usługami kancelarii zachęcam do kontaktu poprzez poniżej zamieszczony formularz elektroniczny. Istnieje możliwość umówienia telefonicznej porady prawnej lub za pośrednictwem komunikatora Microsoft Teams. Dane kontaktowe znajdą Państwo w zakładce “Kontakt” oraz w stopce strony internetowej.