Umowa dożywocia

Umowa dożywocia to umowa, w ramach której jedna ze stron (dożywotnik) przenosi na drugą własność nieruchomości, zaś druga (zobowiązany) zobowiązuje się w zamian zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. W braku odmiennych ustaleń przyjmuje się, że utrzymaniem jest:

• przyjęcie jako domownika,
• dostarczanie wyżywienia,
• dostarczanie ubrania,
• dostarczanie mieszkania,
• dostarczanie światła i opału,
• zapewnienie pomocy,
• pielęgnowanie w chorobie,
• sprawienie pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym.

Dla kogo jest umowa dożywocia?

Najczęściej umowa dożywocia jest zawierana pomiędzy rodzicem a jednym z dzieci. W ramach umowy rodzic przekazuje dziecku nieruchomość, zaś dziecko bierze rodzica pod swoją opiekę. Oczywiście zdarzają się również sytuację, gdy dożywotnika z nabywcą nie wiążą więzy krwi. Są to jednak sytuacje rzadsze.

Warto zauważyć, że kodeks cywilny przewiduje, że zbywcą (dożywotnikiem) może być wyłącznie osoba fizyczna. To ograniczenie nie dotyczy nabywcy (zobowiązanego), którym może być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna. Warto również zauważyć, że dożywocie może również zostać ustanowione na rzecz osoby trzeciej, przy czym musi to być osoba bliska zbywcy nieruchomości.

Ochrona prawna dożywotnika

Prawo dożywocia może być wpisane do księgi wieczystej. Wpis zdecydowanie zmniejsza ryzyko sprzedaży nieruchomości na rzecz osoby nieświadomej ustanowienia prawa dożywocia. Co jednak istotne rękojmia wiary ksiąg wieczystych nie działa przeciwko prawu dożywocia. Innymi słowy w braku wpisu do księgi wieczystej prawo dożywocia nie wygasa w przypadku zbycia nieruchomości przez osobę, która nabyła od dożywotnika nieruchomość na podstawie umowy dożywocia.

Zamiana dożywocia na rentę

Modyfikacja umowy dożywocia jest możliwa jedynie w wyjątkowych sytuacjach. W myśl przepisów kodeksu cywilnego umowę dożywocia można zmodyfikować jeżeli wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności. W takiej sytuacji sąd na żądanie jednej ze stron zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.

Rozwiązanie umowy dożywocia

W wyjątkowych sytuacjach sąd ma również prawo rozwiązać umowę dożywocia. Dla rozwiązania umowy nie jest jednak wystarczającym samo wykształcenie się między stronami stosunków sprawiających, że nie można od nich wymagać, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności. Dojść musi do sytuacji, gdy negatywny charakter stosunków między stronami jest szczególnie intensywny, lub też, do wytworzenia się owych negatywnych stosunków doszło na skutek szczególnych zdarzeń, spowodowanych zwłaszcza przez jedną ze stron.

Forma umowy dożywocia

Umowa dożywocia powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Oznacza to, że strony umowy muszą stawić się przed notariuszem. Notariusz nie może działać w interesie jednej konkretnej strony. Warto zatem wcześniej skonsultować lub przygotować treść umowy dożywocia z radcą prawnym. Pozwoli to na prawidłowe zabezpieczenie interesów majątkowych zawierającego umowę dożywocia.

Pomoc kancelarii

Kancelaria Radcy Prawnego pomaga klientom w sporządzaniu oraz opiniowaniu umów dożywocia. Radca prawny Maciej Mierecki oferuje w szczególności:

• przygotowanie projektu umowy,
• negocjowanie zapisów umowy,
• opiniowanie umowy,
• pomoc prawną przy zamianie umowy dożywocia na rentę,
• pomoc prawną przy rozwiązywaniu umowy dożywocia.

Osoby zainteresowane usługami kancelarii zachęcam do kontaktu telefonicznego lub poprzez formularz elektroniczny. Istnieje możliwość umówienia konsultacji telefonicznych, za pośrednictwem komunikatorów Microsoft Teams i Skype oraz spotkania osobistego. Dane kontaktowe oraz formularz elektroniczny znajdą Państwo w zakładce “Kontakt”.